رویکرد «باهم‌آیی» درترکیب‌های وصفی و اضافی مثنوی مولاناجلال‌الدین محمد بلخی

نویسندگان

  • حامد ذاکری دانش‌آموختةدکتری زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد رودهن، رودهن،ایران.
  • محمود طاووسی استاد گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد رودهن، رودهن،ایران.
  • مهدی ماحوزی دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانش‌گاه آزاد اسلامی واحد رودهن، رودهن،ایران.
چکیده مقاله:

هنجارگریزی یکی از ویژگی‌های سبکی مولانا جلال‌الدین محمد بلخی است. گاهی این هنجارگریزی‌ها جنبه‌ای بسیار هنرمندانه به سخن وی می‌دهد. در این زمینه پژوهش پیش رو تلاش داشته است تا به بررسی ترکیب‌های وصفی و اضافی در مثنوی مولانا بپردازد؛ ترکیب‌هایی که به صورت دل‌خواه مولانا، دچار تغییر در سطح ساخت و معنا شده‌ است. البته این تغییرات در جهت هنری زبان صورت گرفته و آن را از زبان هنجار جدا ساخته است. تعبیری که برای این‌گونه ترکیبات می‌توان آورد «باهم‌آیی» است که تفاوت آن با ترکیب دستوری، هنجارگریزی در معناست.در این مقاله نتایجی جالب توجه حاصل شده که از جملة آن می‌توان به«باهم‌آیی»‌های انتزاعی اشاره کرد. این ترکیب‌ها که نتیجة ذهن خلاق و قاعده‌ناپذیر مولاناست، هم در شعر شاعران پیشین بی‌سابقه است و هم برانگیزانندة ذهن مخاطب به سوی جست و جو در پیوند دادن اجزای یک ترکیب و یافتن رابطة معنایی در آن‌هاست

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

رویکرد «باهم آیی» درترکیب های وصفی و اضافی مثنوی مولاناجلال الدین محمد بلخی

هنجارگریزی یکی از ویژگی های سبکی مولانا جلال الدین محمد بلخی است. گاهی این هنجارگریزی ها جنبه ای بسیار هنرمندانه به سخن وی می دهد. در این زمینه پژوهش پیش رو تلاش داشته است تا به بررسی ترکیب های وصفی و اضافی در مثنوی مولانا بپردازد؛ ترکیب هایی که به صورت دل خواه مولانا، دچار تغییر در سطح ساخت و معنا شده است. البته این تغییرات در جهت هنری زبان صورت گرفته و آن را از زبان هنجار جدا ساخته است. تعبیر...

متن کامل

ولی و ولایت در مثنوی مولانا جلال الدین محمد بلخی

در این مقاله با توجه به این که مولانا در بحث اساسی و محوری ولی و ولایت در اعتقادات دینی و صوفیانه به پشتوانه مستحکمی چون معارف قرآن و تفاسیر و دیگر متون دینی و عرفانی تکیه داشته و مستقیم و غیر مستقیم از آنها بهره برده است...

متن کامل

سیمای ابلیس در مثنوی مولانا جلال‌الدین محمد بلخی

ابلیس در مثنوی معنوی دو سیمای متفاوت دارد. از سویی شخصیتی شرور و شوم است که کمر به ویرانی آرمان الهی بسته است. در مواردی برابر با نفس اماره شمرده می­شود و کار او وسوسه است و تنها با هدایت پیر راه­دان می­توان از وسوسه­های او در امان ماند. نگاه دیگر به ابلیس در مثنوی بسیار شگفتی آفرین است و با آنچه در آثار عارفانی چون عین­القضات و حلاج آمده است شباهت دارد. تصویر این چهره در داستان معاویه و ابلیس...

متن کامل

ولی و ولایت در مثنوی مولانا جلال الدین محمد بلخی

در این مقاله با توجه به این که مولانا در بحث اساسی و محوری ولی و ولایت در اعتقادات دینی و صوفیانه به پشتوانه مستحکمی چون معارف قرآن و تفاسیر و دیگر متون دینی و عرفانی تکیه داشته و مستقیم و غیر مستقیم از آنها بهره برده است...

متن کامل

عشق از دیدگاه مولانا جلال‌الدین محمد بلخی

نظریّات عرفانی- فلسفی مولانا در مجموع، بر یک اصل استوار است و آن «وحدت وجود» است. ارکان این اصل عبارت است از: هستی و نیستی؛ عشق؛ جمع و تفریق؛ تضادّ؛ انسان کامل. بحث حاضر بر رکن عشق استوار است که در فلسفة وحدت وجود، مبنای عرفان و تصوّف شناخته آمده است. مولانا «عشق» را خمیرمایة همة پیش‌رفت‌ها و بزرگ‌واری‌ها می‌دانست. عین‌القضات همدانی معتقد است که عشق، واسطه است میان عاشق و معشوق که موجب پیوند می‌ش...

متن کامل

ساختار ظاهری و پنهانی در ترکیب اضافی و وصفی و اثر آن در آموزش زبان عربی

ترکیب به مجموعه‌ای از کلمات گفته می­شود که با چینشی خاص دارای نقشی در جمله است . ارتباط در جمله فقط توسط کلمات برقرار نمی‌‌شود بلکه پیوند واقعی در جمله به­وسیله ترکیب‌ها شکل می‌گیرد.  اگر رابطه موجود دراجزای ترکیب، اسنادی باشد ، آن را مرکب اسنادی می­نامیده ؛ و اگر رابطه موجود بین اجزای مرکب از طریق قید باشد، آن را  ترکیب قیدی می­نامند. رابطه‌ی قیدی گاهی بین دو اسم برقرار می‌ شود که اسم دوم قید...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 8  شماره 27

صفحات  51- 67

تاریخ انتشار 2016-05-21

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023